7103 sayılı Kanun’un ile getirilen düzenleme uyarınca sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurdukları kurulu gücü azami 10 kW’a kadar (10 kW dâhil) olan yalnızca bir üretim tesisinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanların elde ettikleri gelirler verginin dışında tutulmuştu. (Daha fazla detay için burayı tıklayabilirsiniz). Böylece apartman ve sitelerde kat maliklerince ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla çatı ve/veya cephelerinde kurulan elektrik üretim tesislerinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satmaları durumunda elde edilen kazançlar vergiye tabi olmayacaktır. 27.03.2018 itibariyle yürürlüğe giren uygulamanın detayları 11 Haziran 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 303 No’lu GV Tebliği ile belli olmuştur.
MUAFİYETTEN YARARLANMANIN ŞARTLARI
– Üretim tesisinin sahip olunan veya kiralanan konutların çatı ve/veya cephelerinde (Kat maliklerince ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulanlar dâhil) kurulu olması,
– Üretim tesisinin kurulu gücünün azami 10 kW (10 kW dâhil) olması,
– Elektriğin yalnızca bir üretim tesisinde üretilmesi,
– Üretilen elektrik enerjisinden ihtiyaç fazlasının son kaynak tedarik şirketine satılması,
olarak şartları tespit edilen uygulamada, elektrik enerjisi satışının devamlı olarak yapılması ve ticari, zirai veya mesleki kazanç dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olunması muafiyetten yararlanmaya engel değildir. Apartmanların çatı ve/veya cephelerinde enerji tesisi kurulması halinde de belirtilen şartlar dahilinde esnaf muaflığından yararlanılacaktır.
ELDE EDİLEN GELİR ORTAK GİDERLERİN KARŞILANMASINDA KULLANILABİLECEK
Apartman yönetimi tarafından apartmanın elektrik ihtiyacını karşılamak için kurulan elektrik üretim tesisinin mülkiyet hakkı, hisseleri oranında kat maliklerine aittir. Dolayısıyla ihtiyaç fazlası elektriğin son tedarik şirketine satışından elde edilen gelirler de vergi kanunları açısından yönetimin değil kat maliklerinin geliri olarak kabul edilmektedir.
Ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla apartman yönetimi tarafından kurulan üretim tesisinde üretilen ihtiyaç fazlası enerjinin son kaynak tedarik şirketine satışında her bir malik muafiyetten ayrı ayrı faydalanacaktır.
Elde edilen gelirin apartman yönetimleri tarafından tahsil edilip ortak giderlerin karşılanmasında kullanılması ve/veya kat maliklerine dağıtılması bu muafiyetten faydalanılmasına engel değildir.
İŞYERİ OLARAK KULLANILAN BAĞIMSIZ BÖLÜMLER
Apartmanların işyeri olarak kullanılan bağımsız bölümlerinin bulunması halinde de apartmanın ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan üretim tesisinde üretilen ihtiyaç fazlası enerjinin son kaynak tedarik şirketine satışı, muafiyetten yararlanmaya engel teşkil etmeyecektir.
Sahibi olunan veya kiralanan işyerlerinde kurulan tesislerde üretilen elektriğin ihtiyaç fazlasının satışından dolayı esnaf muaflığından yararlanılamayacaktır. Ancak konutunu hem işyeri hem de mesken olarak kullananların bu kapsamda elde ettiği kazançları ise muafiyet kapsamında kabul edilecektir.
BİRDEN FAZLA KONUTA SAHİP OLUNMASI
Gerçek kişilerce kullanılan birden fazla konutta elektrik üretim tesisi kurulduğu durumlarda, sadece bir tesis için esnaf muaflığından faydalanılabileceğinden, hangi tesis için esnaf muaflığından faydalanılacağı, ilgili son kaynak tedarik şirketine bildirilmek suretiyle serbestçe belirlenebilecektir.
VERGİ KESİNTİSİ VE BELGE DÜZENİ
Söz konusu muafiyetten faydalanan kat maliklerine ihtiyaç fazlası elektrik bedeli olarak yapılan ödemelerde tevkifat oranı 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla %0 olarak belirlenmiştir. Yani vergi kesintisi fiili olarak uygulanmayacaktır. Ödeme kat maliklerine ya da doğrudan apartman ve site yönetimlerine yapılabilecektir.
Üretim tesisinde üretilen ve son kaynak tedarik şirketlerince satın alınan elektrik enerjisinin tamamının gider pusulası ile belgelendirilmesi gerekmektedir. Bunun yanında münhasıran bu ödemelere ilişkin olmak üzere, gider pusulasında bulunması gereken bilgileri (imza hariç) ihtiva eden banka dekontları ile de belgelendirilmesi mümkündür.
Ana gayrimenkulün ortak enerji ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan tesislerden yapılan satışlarda, gider pusulası kat maliklerince oluşturulan yönetim adına düzenlenecektir.
ÖRNEKLER
Örnek 1: Bay (A), sahibi olduğu konutunun çatısında, kurulu gücü azami 10 kW olan üretim tesisinden elde ettiği elektrik enerjisinden ihtiyaç fazlasını, (B) son kaynak tedarik şirketine satmaktadır. Bay (A), bu faaliyetinden dolayı esnaf muaflığından yararlanacak olup (B) tedarik şirketi, Bay (A)’ya enerji bedeli karşılığı olarak yapacağı ödemeler nedeniyle gider pusulası düzenleyecek ve bu ödemelere sıfır oranında tevkifat uygulayacaktır.
Örnek 2: (C) apartman yönetimi, apartmanın ortak elektrik ihtiyacının karşılanması amacıyla, apartmanın çatısında, kurulu gücü azami 10 kW olan üretim tesisinden elde ettiği elektrik enerjisinden ihtiyaç fazlasını, (D) son kaynak tedarik şirketine satmaktadır. Bu satıştan dolayı (C) apartmanındaki kat malikleri esnaf muaflığından yararlanacaktır. (D) tedarik şirketi, (C) apartman yönetimine enerji bedeli karşılığı olarak yapacağı ödemeler nedeniyle gider pusulası düzenleyecek ve bu ödemelere sıfır oranında tevkifat uygulayacaktır.
APARTMAN VE SİTE YÖNETİMLERİNİN MUHAFAZA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Apartman ve site yönetimlerinin esnaf muaflığından faydalanmaları durumunda bir mükellefiyet tesisi, belge düzenleme, defter tutma, beyanname verme gibi yükümlülükleri yoktur. Fakat kendilerine düzenlenen gider pusulalarını ve bu faaliyetleri ile ilgili olarak satın aldıkları mal ve giderlerine ilişkin belgelerini beş yıl boyunca saklamak zorundadırlar.
