Dr. Özgür BİYAN / 03.02.2016
27 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazete’de “Asansör Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği” (APGDY) yayınlandı. İnsanların, insan ve yüklerin veya sadece yüklerin taşınmasında kullanılan asansörlere yönelik gerçekleştirilecek olan piyasa gözetimi ve denetimi ile asansör bakım ve servis hizmeti sunanlara ilişkin yürütülecek hizmet denetimi usul ve esaslarını belirlemek amacıyla düzenlenen yönetmelik apartman ve site yöneticilerine de yeni sorumluluklar getirdi.
BİNA SORUMLUSU YÖNETİCİLER
APGDY 4. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi “asansörün güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla düzenli olarak bakımını, periyodik kontrolünü ve onarımını yaptırmaktan sorumlu olan, binada ya da yapıda kat maliklerinin kendi aralarında seçeceği veya dışarıdan yetki vereceği kişiyi veya kat malikini veya maliklerini veya kamu binalarında ya da yapılarında sorumlu yetkili” bina sorumlusu olarak tanımlanmıştır. Bu anlamda tüm yöneticiler bina sorumlusu olarak bu yönetmelik kapsamında düşünülmektedir.
Bilindiği üzere Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliği (AİBPKY) uyarınca yöneticiler kullandıkları mevcut asansör/asansörlerin güvenlik seviyesinin TS EN 81-80 standardına göre artırıldığını ispatlayacak olan yeşil etiket almış periyodik kontrol raporuyla ilgili il özel idarelerine başvurmak durumundadır. Ayrıca yine ilgili yönetmelik gereği asansör/asansörlerin bakımının yapılmasından da yöneticiler sorumludur.
ASANSÖR DENETİMİ VE BAKIMI
Hali hazırda asansörün bakımını yürüten asansör monte eden ya da onun yetkili servisi konumundaki kişi ya da kuruluşlar, bakım hizmetini üstlendiği sırada durum tespit raporu düzenlemekle yükümlüdürler. Böyle bir rapor düzenlememişlerde 27.01.2016 tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde bir durum tespit raporu düzenlemek ve yöneticiye sunmak zorundadırlar.
Asansörlerde periyodik kontrol ve muayene konularını içerecek şekilde TS EN ISO IEC 17020 standardı kapsamında akredite olan ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yetkilendirilen Türkiye’de yerleşik özel veya kamu kuruluşları A tipi muayene kuruluşu adı verilmektedir. Asansörün güvenli ve işletme yönünden uygun çalışıp çalışmadığına dair yılda bir defa A tipi muayene kuruluşuna muayene yaptırılmak durumundadır.
Periyodik kontrol neticesinde A tipi muayene kuruluşunca asansöre kırmızı etiket yapıştırılırsa bu asansörün kullanılamaz olduğunu göstermektedir. Gerekli bakım ve onarımların yapılması gerekir. Eğer asansör kullanıma uygun ise yeşil renkli bilgi etiketi iliştirilir. Ancak bu etiket olsa da o asansöre yönelik piyasa gözetim ve denetimi yine de yapılabilir.
DENETİMLER VE CEZALAR
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı asansörlere ilişkin piyasa gözetim ve denetimini kendi denetim personeliyle yürütür, gerekli önlemleri alır ve idari yaptırımları uygular. İlgili il müdürlükleri de bu konuda yardımcı olmaktadır. Bakanlık asansörlere yönelik denetimlerini, yıllık denetim programının yanı sıra, resen veya ihbar ve şikâyet üzerine yapabilir.
Denetimler sonucunda kırmızı etiket yapıştırılmasına rağmen asansör kullanılmaya devam ediliyorsa yöneticilere 500 TL’den 20.000 TL’ye kadar idarî para cezası uygulanır. Ayrıca asansörün onarımı için süre verilir. Bu süre içinde asansör kullandırılmaz ve kullandırılmamasından da yönetici sorumludur.
YÖNETİCİLER HASSAS OLMALI
Yöneticilerin asansör konusunda hassas olmalarında fayda vardır. Bakımlarının zamanında yapılması önem arz etmektedir. Bu sadece bahsedilen idari para cezaları açısından değil, aynı zamanda hukuki sorumluluklar gereği tüm olası aksilikler açısından dikkatli olunması gerekmektedir.