Dr. Özgür BİYAN / Emlak Pazarı Dergisi, Şubat 2015
Bildiğiniz üzere kira kazançları elde edenlerin Mart ayının 25’inde mesai saatinin sonuna kadar beyanname vermeleri gerekiyor. Zaman yaklaştıkça konu ile ilgili olanların soruları da gelmeye başladı. Bu ay köşemde akıllara takılan ve tereddüt edilen hususlar da tarafıma gelen sorulara yer vererek, aynı sorunları yaşayanlara yol göstermesi için sizlerle paylaşmak istedim. İşte kira kazançları ile ilgili sorular ve cevapları…
Amcamın oğlu evimde bedava oturuyor? Vergi verecek miyim?
Evet. Anne, baba, kardeş, çocuk, torun dışında herhangi birine karşılıksız ev tahsis ettiğinizde emsal kira bedeli üzerinden vergi vermeniz gerekmektedir. Evinizin vergi değerinin % 5’ini hesaplayacaksınız. Bu bedel sizin bir yıl boyunca elde ettiğiniz kira bedeli sayılıyor. Buna emsal kira bedeli deniyor. Bu rakam üzerinden beyanname vereceksiniz.
Boya, badana ve dış cephe mantolama harcamaları kazançtan düşülebilir mi?
İki sene önce aldığım evimi kiraya vermeye başladım. Apartman yönetiminin aldığı karar gereği badana ve mantolama masrafları yaptım. Bunları kira gelirimden düşebilir miyim?
Evet. Elde ettiğiniz kira kazancınız ile ilgili beyannamenizi düzenlerken gerçek gider yöntemini tercih edebilirsiniz. Gerçek gider yöntemini seçenler onarım, bakım masraflarını kazançlarından düşebilir. Bu bakımdan yaptığınız masrafları kazancınızdan indirim konusu yapabilir, daha az vergi çıkmasını sağlayabilirsiniz.
İşyeri kirası elden ödenebilir mi?
Düşük bir bedelle sahip olduğumuz taşınmazımızı kiraya verdik. Kiracı kira bedellerini bankadan ödemek istemiyor. Elden kira alabilir miyiz?
Hayır. İşyeri kiraları miktarı ne olursa olsun mutlaka bankadan ödenmelidir. Konut kiralamalarında ise 500 TL ve üzeri kiraların bankadan ödenmesi zorunludur. Zorunlu olunduğu halde elden kira ödemesi yapılması durumunda her iki tarafa da cezalı işlem yapılmaktadır.
Oturduğum evin kirasını kazancımdan düşebilir miyim?
Evet. Kira kazançlarının beyan edilmesi esnasında gerçek gider yöntemini seçenler, oturdukları evin kirasını kira gelirlerinden indirebilirler. Böylece daha az vergi vermiş olurlar.
Oturduğum evin kredi faizini kira gelirimden düşebilir miyim?
Hayır. Söz konusu faizler kiraya verdiğiniz daire ile ilgili değilse kredi faizlerinizi indirim konusu yapamazsınız. Eğer kiraya verdiğiniz dairenizle ilgili kredi faizi olsaydı indirebilirdiniz. Yani kazandığınız gelir ile ilgili bir gider değil. Kanun “Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri”nin kazançtan indirilmesine izin vermektedir.
Dükkân mesken olarak kiraya verildiğinde kiracı stopaj ödemek zorunda mıdır?
Dükkan, depo vb. işyeri olarak değil de mesken (konut) olarak kiraya verildiyse ve bu açık olarak anlaşılıyorsa (örneğin ev ortamı olduğu açıksa) kiralama işlemi mesken amaçlı olduğundan stopaj ödenmez. Ne kiracı ne de siz stopaj ödemezsiniz. Mesken olarak kiraya verilme durumunda nasıl vergilendirme yapılıyorsa o şekilde verginizi beyan edersiniz.
Emlak Vergisi ile Çevre Temizlik Vergisini Kira Kazancımdan Düşebilir miyim?
Kiraya verdiğiniz gayrimenkulle ilgili ödediğiniz emlak vergisini gerçek gider yöntemini seçmeniz halinde kira kazancından indirebilirsiniz. Çevre temizlik vergisini ise kiracınız ödüyor. Onu kazancınızdan indiremezsiniz.
Aldığım maaş yıllık 100 bin TL üzerinde, konut istisnasından yararlanabilir miyim?
Konut istisnasından faydalanabilmek için belirli şartlar gerekir. Bunlardan biri de istisna haddinin (3.300 TL) üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamının 97 bin TL’yi aşmamasıdır. Sizin ücretini 97 bin TL’yi geçtiğinden konut istisnasından faydalanamazsınız.
